What is plagiarism?

Đạo văn không chỉ đơn giản là lấy tác phẩm của người khác và biến chúng thành của mình.

By Trang Lê in writing personal essay

April 1, 2023

Đại học ở Mĩ rất quan trọng việc đào tạo sinh viên biết khoa học là gì (đi từ quan sát đến giả thuyết đến lí thuyết, Falsifiability là gì, v.v.), làm khoa học như thế nào, và một khái niệm sinh viên bắt buộc phải hiểu rõ là plagiarism. Khái niệm đạo văn hay plagiarism nói chung bao hàm nhiều khía cạnh khác nhau. Trong bài viết này, mình tập trung vào việc đạo văn trong khuôn khổ personal essays. Because personal essays are personal, bạn không nên sử dụng ý tưởng hoặc tác phẩm của người khác, dù bạn có trích dẫn đúng nguồn đi chăng nữa.

Đạo văn không chỉ đơn giản là lấy tác phẩm của người khác và biến chúng thành của mình.

Thời đại học, lúc mình học mấy lớp Lí thuyết xác suất, Hình học vi phân, v.v., làm bài tập về nhà thầy bảo bí quá thì được hỏi bạn bè, nhưng phải ghi rõ ra là ai chỉ bài cho bạn. Hoàn toàn ngược lại so với ở Việt Nam nhỉ. Mình mà hỏi bạn về một bài toán xong bạn gợi ý cho mình một ý tưởng đầu tiên để giải bài toán ấy thì là chép bài rồi. Trong khi môn văn thì cô đọc sao cả lớp chép vậy, y hệt nhau, rất ít không gian để phát triển ý tưởng riêng của mình. Khi xã hội mình bình thường hoá chuyện cô đọc trò chép tập thể như vậy thì đạo văn có còn áp dụng vào những trường hợp này hay không?

Làm thế nào để tránh được sự cám dỗ của việc đạo văn trong khi vẫn sử dụng các bài luận mẫu làm nguồn cảm hứng?

Hãy coi những bài luận mẫu này như một xuất phát điểm. Bạn có thể đọc một bài luận mẫu để lấy ý tưởng, nhưng điều quan trọng là ý tưởng phải là của bạn, câu chuyện của bạn, ngôn từ của bạn và đưa cá tính cũng như tiếng nói độc đáo của bạn vào bài viết. Ví dụ, đọc một bài viết của ai đó kể về cuộc sống từ một thành phố khác sẽ làm bạn nhớ lại một chuyến đi xa với ai đó, có những trở ngại, rắc rối ra sao, và bạn học được điều gì.

ChatGPT liên quan đến đạo văn như thế nào?

Vấn đề dùng chatgGPT để viết essays thực sự vẫn đầy ý tưởng trái chiều. Rõ ràng là nếu bạn copy bài chatGPT viết thì giọng văn, câu từ đấy không hề là của bạn. Theo một quan điểm khác, chatGPT là một công cụ, bạn là người viết prompt để hỏi và tương tác với chatGPT, và bạn là người sửa cuối cùng của bài viết ấy.

Hiện tại, bọn mình không phản đối việc dùng ChatGPT. Tuy nhiên, kinh nghiệm của bọn mình sau khi thử ChatGPT cho thấy bạn phải tương tác với ChatGPT nhiều để cho ra một bài viết mang tính nguyên bản (original), không thì những gì bạn viết sẽ trở nên cực kì cliché.1. Và clichés và sáo rỗng là cũng đúng thôi, vì ChatGPT sẽ cho bạn những câu văn, cụm từ mà nó thấy nhiều nhất trong training set của nó, xào đi xào lại rồi đưa cho bạn.

Xét cho cùng, bài luận của bạn cần phản ánh được trải nghiệm và quan điểm của chính bạn, điều gì làm bạn đặc biệt, nổi bật hơn so với những ứng viên khác.

Upcoming samples essays

Sắp tới, bọn mình sẽ đưa lên những bài viết mẫu với hi vọng là các bạn sẽ have a feel for một bài viết hay, có hiệu quả. Nếu những bài viết này cho bạn ý tưởng tốt thì quá tuyệt vời! Nhưng hãy nhớ là chỉ sao chép đơn thuần thì sẽ khó có một bài luận ấn tượng, có ảnh hưởng đến người đọc nhé!

References


  1. a phrase or opinion that is overused and betrays a lack of original thought ↩︎